Инжиева Эльвина "Меним Эреджеп дедем"

Инжиева Эльвина

МДУМ "Новожиловка орта мектеби" 9 сыныф талебеси

Меним Эреджеп дедем

Бизим аилемизде меним къартбабамнынъ фоторесимлери корюнген ерде асылып туралар. Оларгъа бакъкъанда гъурур ве севги дуйгъулар юрегимни толдуралар.

 Меним Эреджеп дедем Сувдагънынъ янында ерлешкен, шимди Морское адыны ташыгъан, дюльбер ве аджайип манзаралы Хапсихор коюнде 1919с. дюньягъа кельди. Бу ерлернинъ багъ-багъчалары, тарлалары ойле бир номай берекет бере экенлер ки, бутюн эалиге иш тапыла экен. Буюги - кичиги, рус, украин, къырымтатар - эписи сабадан - акъшамгъадже берабер чалыша, муаббет яшай экенлер.

    Дедем чокъ балалы къорантада догъды. О юваш, ишкир, буюклерни урьмет эткен огълан эди. Озь шенъ, мераметли табиатыны омюрининъ сонъуна къадар сакълагъан.

    Балалыкътан о, буюклернен берабер саба эрте турып, эвдеки ишлерни япа, мектепке бара, бостанда, тарлада чалыша,къойларыны отлата. Эм агъыр иштен къачмай,яз татильде о, къойларыны яйлада отлатып,афталарнен анда булуна экен. Ойле этип, ана - бабасына ярдым эте.

  1939сенеси Эреджеп къартбабамны Къызыл Орду сафына чагъырткъанлар ве севимли, джан - юректен севген Ватаныны къорчаламагъа эманет эткенлер. Эм о, буюк истекнен Ватанны къорчаламагъа азыр эди. Дедем, адий аскер Инжиев Эреджеп, арбий хызметини Чернигов шеэри аскерий къысымларынынъ биринде оте экен. Пулеметчилар ротасында шенъ, азырджевап, мергин къырымтатарны эписи севе ве урьмет эте эдилер.

    Арбий аятынынъ бутюн къыйынлыкъларны енъип, тазирсиз, тенбисиз мувафакъиетли хызмет эте эди. "Якъында эвге къайтарым",- деп, ниетлене эди, амма къысмет олмады- дешетли Улу Ватан дженки башланды. Онъа эвине тек элли йылдан сонъ къайтмакъ къысмет олды.

  

 

  Дедемнинъ арбий ёлу Чернигов шеэринде башланды. Чешит миллет векиллери: рус, озьбек, къазах,къырымтатар ве дигерлери узакъ дёрт йыл ичинде омузгъа - омуз, душманнен  козь- козьге корюшип, къатты урушларда иштирак эттилер къанны ве джаныны аджимайып эрлик ве къараманлыкъ нумюнелер косьтердилер. Берабер яры дюньяны кечип, юзлернен километр джебэ ёллары юрип, бир шинельнен орьтюнди, бир къазандан аш ашадылар, амма кимсе бири- бирине яман лаф айтмады.

       Дедемни дженкявер ёлу узун ве агъыр эди.Аскерий къуветлер арткъа чекильмеге меджбур олгъанда, онынъ юрегине агъырлыкъ тюше эди. Амма: "Гъалебе якъын", - деп, ишана эди.

      Дедем Молдавияны ве Польшаны азат этюв чарпышмаларда, Днепр озени муаребеде иштирак эткен, Алманиягъа етип баргъан.

      Дедем эки кере яралангъан. Сонъки сефер - Умань шеэри янларында олгъан урушта." Бу дешетли дженкни унутмакъ мумкюн дегиль, дженк манзараны да айтып анълатмакъ къыйын: демир  сеслери, атув, патлав, яралыларнынъ къычырувлары, къап - къара тютюн булутлары ... Бизим чеккен азапларымызны козюм огюне кетирсем, юрегим сызлай",- деп хатырлай эди дедем.

      Ниает, дженк битти. Укюметимиз халкъымызнынъ джесюр огълу, къартбабам, Инжиев Эреджеп Амет огълуны, Совет Ветаныны мудафаа огърундаки буюк хызметлерине юксек къыймет кесерек, оны Ватан дженкининъ 1-нджи ве 2-нджи дереджели орденлеринен, Дженкявер Кызыл Байракъ ордени ве бир сыра медаллернен мукяфатлады.

       Дедем бир къач йыл эвельси бу дюньяны терк этти, амма бизим къорантада онынъ акъкъында хатыра эбедий яшайджакъ.